Polisa, banakako kultura?
Polisa. Aintzinako Grezian hala esaten zioten hiri-estatuen
asmakizunari. Akropoliak, agorak eta etxebizitzek osatzen zuten: leku publiko
eta pribatuek, beraz. Politika. Polisak, erakunde-lurralde horiek, gobernatzeko
era zen eta da. Lagun libreen elkarbizitzak eragiten zituen arazoak konpontzeko
era zen. Eta da? Justizian oinarritu behar zuen politikak, Platonek
Errepublikan azaltzen duenez. Horrexegatik zen moralaren atal.
Nahiko nuke egunotan buzoietan jaso ditugun koloreetako papertxoetan
horren guztiaren usainik hartu banu. Baina inkestek esaten omen dute
herritarren kezka nagusia ekonomia dela. Eta, ondorioz, papertxoak ekonomiaz
barra-barra. Esaiezu horiei, Platon, justizian eta ongiaren ezagutzan formatuak
izan behar duela Lehendakari.
Errepublica liburuan jasotzen da hiri-estatua antolatu eta
kudeatzeko sistema ideala, Res Publica-ri buruzkoa delako, zera publikoari
buruzkoa. Zelan norbera justiziaz gidatu akropolian, agoran eta etxean?
Pertsonak lotzen dituen eta estatu osatzen duen eremu hori justiziaz gidatzeko
arauak dira/ziren politika. Berriz diot: ongiari eta justiziari ematen zitzaion
nagusitasuna.
Koloreko papertxoak, ordea, banakakoari zuzenduak iruditu
zaizkit. Horregatik ez dago kulturari aipurik. Publikoa dena denona da eta
denon artean eraiki behar dugu, denontzako ona eta justua edo denontzako txarra
eta injustua izango delako. Hori barneratu arte inoren kontu utziko ditugu
umeen hezkuntza, zerbitzu publikoetarako diruen inbertitzea, eraikin eta
espazio publikoen kudeaketa eta abar.
Aberastera doazenen edo izen on bila doazenen erruak geure
kolkoarekin partekatu ostean, berrar dezagun polisa hobetzeko konpromiso etikoa.
2016ko irailaren 23an Anboto Astekarian argitaratua
